※Hình minh hoạ: Cậu bé với cánh tay giả được chế tạo bằng phương pháp in 3D (Nguồn: express.co.uk)
Tương tự như in 2D, công nghệ in 3D cũng có vô số điểm tốt và được ứng dụng rộng rãi. Nhiều công ty công nghiệp đã và đang sử dụng công nghệ in 3D để tạo ra các sản phẩm có tính tuỳ biến và độ tinh vi cao. Các bác sĩ phẫu thuật sử dụng các mẫu in 3D được chụp từ việc quét người một bệnh nhân nào đó để tiến hành ghép xương. Các nha sĩ tạo ra các mẫu sáp của mũ răng và răng nối vừa khít với miệng của bệnh nhân. Các đầu bếp thử nghiệm in thức ăn 3D để tạo hiệu ứng mỹ thuật. Vào tháng 11 vừa qua, các nhà du hành vũ trụ trên ISS cũng đã bắt đầu sử dụng máy in 3D để tạo ra các vật dụng mà họ mong muốn.
Thế nhưng cụ thế thì máy in 3D sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta như thế nào?
Vẫn còn rất khó nói, bởi những máy in 3D hiện tại vẫn còn rất chậm. Với công nghệ hiện tại để in một chi tiết phức tạp người sử dụng có thể tiêu tốn đến hàng giờ đồng hồ. Và chi phí cho máy in 3D vẫn còn vượt quá khả năng đáp ứng của đại chúng. Phần lớn các máy in không đi kèm với máy quét 3D (scanner) cho nên ý nghĩ sử dụng chúng để nhân bản các đồ vật thường ngày vẫn còn chưa được thực tế lắm. Điều này có thể sẽ sớm thay đổi khi các ông lớn trong ngành máy in như HP, Epson,… đã bắt đầu tiến vào thị trường này. Các chuỗi cửa hàng như Staples cũng đã đặt máy in 3D lên kệ, giúp cho người tiêu dùng thông thường cũng có thể tiếp cận công nghệ mới “lạ” này. Chỉ trong vài năm nữa, việc mua một máy in 3D hay một chi tiết in bằng 3D có thể chỉ còn tiêu tốn vài phút và vài dollar tương tự công nghệ in 2D hiện tại. Những cửa hàng in 3D chuyên nghiệp có thể sẽ là một ý tưởng khởi nghiệp thú vị.
Đến lúc đó, bạn có thể tưởng tượng như được sống trong thời kỳ của máy Xerox 914- thời kỳ mà tất cả mọi người đều cảm thấy “thích thú” khi nhân bản các vật thể xung quanh. Chúng ta quét một vật thể- mà chúng ta thường làm mất, ví dụ như nắp điều khiển ti vi chả hạn- lên máy tính. Khi chúng ta đánh mất chúng một lần nữa thì thay vì bỏ công đi tìm, chúng ta đơn giản bấm nút in thêm một chiếc nữa là xong. Thậm chí chúng ta có thể quét những kỷ vật đáng giá, như trang sức, đồ lễ đính hôn chả hạn. Những máy in 3D trong tương lại hứa hẹn có thể tạo ra những vật thể mô phỏng bằng kim loại với độ phức tạp cao, cho phép bạn nhân bản những kỷ vật đó một cách dễ dàng. Những người thích đùa cũng có thêm công cụ để trêu chọc các bạn đồng nghiệp. Một lần nữa, thế giới lại đứng trước một dạng “quá tải thông tin”, mà ở đây đó là văn phòng và nhà cửa sẽ ngập tràn những món đồ in 3D kỳ dị và rẻ tiền.
Tương tự như với máy photocopy, máy in 3D đồng nghĩa với việc con người có thêm một công cụ để sao chép tài sản trí tuệ của người khác. Những website mà tại đó người ta có thể chia sẻ các mô hình 3D với nhau có vô vàn vật dụng được sao chép từ văn hoá đại chúng: những bộ cờ sử dụng hình ảnh tụi Minions trong phim Despicable Me, hay các nhân vật robot trong Transformers,….
Những món vũ khí khủng bố cũng là một điều rất đáng lo ngại. Những chi tiết sử dụng trong súng vốn dễ bị phát hiện bởi máy quét hải quan nay đã có thể sao chép bằng nhựa và công nghệ in 3D. Có thể nói, với máy in 3D, các vật thể hữu hình nay đã trở thành một dạng thông tin, có thể bán và trao đổi, cung cấp ngay trước mắt của những người nắm giữ bản quyền mà họ không làm gì được.
Michael Weinberg, phó chủ tịch của Public Knowledge, và cũng là một nhà tư vấn về công nghệ số cho biết: “Với máy in 3D, chỉ cần một người quét một món đồ nào đó, và cả thế giới có nó”. Hiện nay hầu hết những người vi phạm đều được hưởng án treo. Chỉ có một vài vụ việc là doanh nghiệp đưa ra cảnh báo chính thức về việc copy tài sản trí tuệ của họ. Cả ngành công nghiệp dường như vẫn chưa có động tĩnh gì.
Ngay cả các nhà lập pháp cũng chưa đưa ra các quy định gì lớn về máy in 3D, có thể là bởi tiềm năng chúng được sử dụng để làm việc tốt lớn hơn những tác hại chúng gây ra. Tuy nhiên có một thứ sẽ sớm bị xử lý, đó là súng in 3D. Về mặt cơ bản thì việc tự chế tạo súng là bất hợp pháp, nhưng việc có thể dễ dàng in một cây súng bằng nhựa có thể làm cho các nhà lập pháp phải bối rối. Maryland, Philadelphia và California đã phải lên kế hoạch đưa ra các quy định cấm súng in 3D. Có vẻ như xã hội đang dần có sự thay đổi, và việc copy và phân phối những “rắc rối” cũng dần chuyển đổi từ 2D lên 3D.
Tác giả: Clive Thompson
Biên dịch: Trungmaster, theo Smithsonianmag