MUDA LÀ GÌ?

 

Tất nhiên, không thể là tiếng Nhật vì họ đều là người Nhật.

Khi một nhân viên của Toyota nhìn vào kho chứa đầy sản phẩm của một công ty khác, họ sẽ nghĩ ngay rằng đây là “Muda (lãng phí) do sản xuất quá nhiều”. Tuy nhiên, khi được hỏi về số sản phẩm trong kho của công ty mình, những nhân viên của công ty được hỗ trợ sẽ trả lời ngay là “đây là sản phẩm sản xuất theo đơn đặt hàng”, hay một người khác lại trả lời rằng “Đây là Muda”, “Đây không phải là Muda”, “Muda cũng cần thiết trong hoạt động của công ty”. Các bạn thấy đấy, ngay cả những nhân viên trong cùng một công ty cũng có những câu trả lời khác nhau về cùng một vấn đề. Qua đây chúng ta có thể nhìn ra sự thiếu nhất quán trong nhận thức của các nhân viên ngay cả khi họ đang làm việc cùng nhau trong một công ty. Đối với những công ty này, dẫu có hô hào “Hãy giảm Muda đi” thì cũng khó để có thể thực hiện một cách có hiệu quả.

 Tất cả nhân viên đều có chung nhận thức về khái niệm Muda là rất quan trọng

Muda được định nghĩa là những kết quả hay hiện trạng không làm tăng giá trị gia tăng trong doanh nghiệp. Hay nói cách khác, Muda là những yếu tố làm tăng giá gốc trong sản xuất. Khi quan sát một công trường sản xuất, chúng ta có thể thấy Muda, công việc chính và công việc phụ.

Một “động tác” có thể bao gồm cả “công việc” và “Muda”, một “công việc” sẽ bao gồm “công việc chính” và “công việc phụ”.

Muda là yếu tố không cần thiết trong công việc hàng ngày và làm tăng giá gốc. Vì thế, việc triệt bỏ ngay lập tức Muda là yêu cầu cấp thiết với bất cứ doanh nghiệp nào. Cũng có thể nói rằng, mọi hoạt động Kaizen đều bắt đầu từ đây.

“Công việc phụ” là những hành động không làm tăng giá trị gia tăng như việc tháo bỏ lớp vỏ bọc của sản phẩm, hay những việc phát sinh thêm khi nội dung công việc bị thay đổi. Chúng ta có thể nói đây là Muda nhưng phần nhiều trong số đó lại là những việc bắt buộc phải làm. Vì thể, để hạn chế Muda việc Kaizen điều kiện làm việc là rất quan trọng.

“Công việc chính” là những công việc sinh ra giá trị gia tăng, và nó được gọi là sản xuất. Việc nâng cao tỷ lệ “công việc chính” trong công việc hàng ngày là điểm mấu chốt trong hoạt động Kaizen.

Cha đẻ của phương thức sản xuất Toyota – Taiichi Ono đã từng nói rằng: “Hãy biến “chuyển động” thành “làm việc”. Vì sao ông lại nói thế? Bởi vì dẫu người nhân viên có “chuyển động” bận rộn thế nào đi nữa mà tỷ lệ “công việc chính” thấp thì không thể gọi đó là “làm việc”.

Hãy chia nhỏ công việc và xem xét tính cần thiết của từng công đoạn

Để tìm được Muda trong hoạt động sản xuất, đầu tiên bạn nên phân loại những công việc cần thiết như lắp ráp sản phẩm, vận chuyển sau khi đã hoàn thành… Kèm theo đó hãy xem xét thật kỹ từng, bước liệu bước làm này có cần thiết? Tại sao lại dùng phương pháp này?

Hay đối với những bộ phận gián tiếp với sản xuất thì có thể tự hỏi “liệu công việc này có thực sự có ích đối với khách hàng? và xem xét lại công việc của chính mình. Ví dụ, bạn có cố gắng tạo một văn bản thật đẹp mà không ai sử dụng hay xem, thì nó cũng trở thành Muda mà thôi. Trong mỗi bước của công việc, nên xem xét “khách hàng của chúng ta là ai?”, “việc gì có lợi cho khách hàng?”. Nếu những việc bạn đang làm không mang lại lợi ích cho công ty hay khách hàng, hãy dũng cảm vứt bỏ nó đi.

“Làm việc” có nghĩa là hướng tới hoàn thành một công việc qua từng bước, từng bước…

Biên tập: Bùi Linh
Theo cuốn “Toyota’s Amazing Improvement Techniques” – Yoshihito Wakamatsu

Bình Luận

comments